Telefony komórkowe stały się obecnie przedmiotem codziennego użytku, również dla dzieci. Oprócz tradycyjnych funkcji - rozmów telefonicznych telefon komórkowy bywa także aparatem fotograficznym, kamerą, radioodbiornikiem czy odtwarzaczem plików MP3. Współczesne aparaty dają także możliwość łączenia się z Internetem oraz przesyłania plików.

Korzystanie z telefonów komórkowych przez dzieci w Polsce:

- około 2/3 uczniów szkół podstawowych używa telefonu komórkowego, przeważnie własnego;

- starsi (12-18 lat) w zdecydowanej większości (90%) posiadają własny telefon komórkowy;

- prawie każde dziecko chciałoby mieć własny nowy telefon, niezależnie od tego, czy go już posiada czy też nie.

- najbardziej popularną wśród dzieci usługą są SMSy - wysyła je ponad 80% młodych użytkowników komórek,

- połączenia z telefonu wykonuje dwie trzecie dzieci w wieku 12-18 lat;

Możliwe zagrożenia:

Poza wieloma korzyściami korzystanie z telefonów komórkowych przez dzieci może wiązać się z zagrożeniami:

- ryzykiem wysokich kosztów za korzystanie z podstawowych (połączenia i smsy) i dodatkowych usług (ściąganie programów, dzwonków, tapet, korzystanie z dodatkowo płatnych serwisów smsowych);

- stanie się ofiarą prześladowań - na sile przybiera zjawisko cyberprzemocy, czyli nękania, zastraszania, szantażowania, ośmieszania za pośrednictwem m.in. telefonów komórkowych (SMSów, MMSów, kompromitujących zdjęć czy filmów);

- możliwym negatywnym wpływem na zdrowie przy intensywnym korzystaniu (komórka, z której korzystamy rozsądnie, nie powinna być szkodliwa);

- ryzykiem uzależnienia od telefonu;

- za pośrednictwem większości współczesnych telefonów komórkowych dzieci mogą korzystać z Internetu, w tym z wyszukiwarek, czatów, gier on-line i poczty elektronicznej - potencjalne zagrożenia są takie same, jak w przypadku komputerów, dodatkowo osobisty charakter komórek powoduje trudność w nadzorowaniu internetowych aktywności dzieci.

 

Rady dla rodziców - o czym należy pamiętać, kupując dziecku telefon komórkowy?

Kupując dziecku telefon komórkowy warto wiedzieć, jakie możliwości on oferuje i uzgodnić z dzieckiem zasady korzystania z funkcji i usług.

Zapytaj sprzedawcę :

- czy dany model aparatu daje możliwość łączenia się z Internetem (również poprzez podłączenie do komputera)?

- jeśli możliwe jest korzystanie z Internetu, to czy czaty komórkowe sygnowane przez operatora są moderowane?

- czy telefon ma aparat cyfrowy/kamerę, rejestrator dźwięku?

- czy ma Bluetooth (technologia umożliwiającą bezprzewodową łączność między urządzeniami elektronicznymi znajdującymi się w niewielkiej (kilka-kilkanaście metrów) odległości; wiąże się z ryzykiem ujawnienia prywatnych danych, otrzymywania niechcianych wiadomości)? Jeśli tak, to jak można ją wyłączyć?

- czy na telefon można ściągać programy (gry, komunikatory internetowe i inne)?

- czy daje możliwość stworzenia tzw. „czarnej” listy numerów?

- w jaki sposób można ograniczyć dziecku dostęp do treści przeznaczonych dla dorosłych (np. blokada na łączenie się z Internetem, filtr w telefonie)?

- jakie usługi (np. dostęp do Internetu, korzystanie z serwisów dodatkowo płatnych) można zablokować z poziomu aparatu a jakie u operatora i kto może je odblokować?

- gdzie zgłosić się w sytuacji, gdy dziecko otrzymuje niechciane smsy lub jest nękane jest telefonami od nieznajomych?

 

Sposoby przeciwdziałania zagrożeniom związanym z telefonią komórkową:

- w przypadku dzieci najlepiej sprawdzają się telefony na kartę - rachunki telefoniczne ze względu na osobisty charakter telefonu trudno kontrolować;

- numery PIN i PUK powinny być chroniony i nieprzechowywane razem z telefonem;

- zanotuj i zachowaj numer IMEI telefonu (powinien znajdować się na pudełku i zgadzać się z tym, który można sprawdzić wybierając z klawiatury kod *#06#) – w przypadku kradzieży policja w porozumieniu z operatorami sieci powinna zablokować telefon posiadający podany numer IMEI;

- naucz dziecko, że powinno chronić swój numer telefonu i udostępniać go tylko tym, których zna  i którym ufa – znać numer telefonu dziecka powinny tylko te osoby, którym go samo podało;

- dziecko nie powinno przekazywać innym numerów telefonów swoich znajomych, jeśli wcześniej nie zapytało ich o zgodę;

- dziecko nie powinno odpowiadać na telefony i wiadomości przychodzące z nieznanych mu numerów;

- obecnie wiele telefonów wyposażonych jest w aparat cyfrowy oraz daje możliwość nagrywania filmów - przekaż dziecku, że zanim zrobi komuś zdjęcie lub nakręci film, powinno poprosić o zgodę (to samo dotyczy publikacji zdjęć i nagrań w Sieci);

- uświadom dziecko, że przesyłanie nagranych telefonem filmów czy zdjęć kompromitujących innych lub zawierających przemoc czy pornografię jest niedopuszczalne, a w sytuacji, gdy ono samo padnie ofiarą tego typu zachowań, powinno Ci o tym powiedzieć;

- naucz dziecko, że jeśli otrzyma obraźliwą wiadomość absolutnie nie powinno na nią odpowiadać;

- ustal z dzieckiem, z których usług telefonii komórkowej dziecko może korzystać i w jakim zakresie (czaty, serwisy smsowe, gry on-line, poczta elektroniczna);

- jeżeli dziecko korzysta z czatów, to ważne jest, aby nigdy nie podawało swoich danych osobowych i nie zgadzało się na spotkania z poznanymi na czacie osobami;

- korzystając z Internetu młodzi ludzie wymieniają się plikami; wśród nich mogą znaleźć się treści nieodpowiednie dla dzieci, a także wirusy i inne szkodliwe programy; gdy dziecko zetknie się nimi, powinno Cię o tym poinformować;

- przybiera na sile zjawisko spamu rozprzestrzenianego za pomocą telefonów komórkowych – dziecku należy wytłumaczyć istotę spamu (aby nie czuło się winne czy zagrożone „dziwnymi” wiadomościami) oraz uczyć nie odpowiadać na niego; spam warto zgłaszać – procedurę należy uzgodnić z operatorem sieci komórkowej

- nieużywany Bluetooth warto wyłączyć;

Dziecko powinno wiedzieć, że zawsze może się do Ciebie zwrócić o pomoc w sytuacji, gdy ktoś je nęka lub zastrasza i każdej innej, w której coś je zaniepokoi.

Postępowanie w przypadku wystąpienia zagrożeń:

- w przypadku kradzieży (zwłaszcza telefonu na abonament) niezwłocznie zgłoś ją na policję i do operatora sieci komórkowej, celem zablokowania możliwości wykonywania połączeń ze skradzionego aparatu; przedstaw numer IMEI (jego wiarygodność powinna być poświadczona kartą gwarancyjną, dowodem zakupu aparatu itd.), aby zablokować telefon przed wykorzystaniem go przez inne osoby;

- istnieje możliwość zablokowania otrzymywania SMSów z Internetu, niektóre modele telefonów pozwalają też na blokowanie połączeń przychodzących z określonego numeru;

- w przypadku prześladowań za pomocą telefonów komórkowych skontaktuj się z policją lub prokuraturą, konsultacji w tym zakresie udziela również zespół helpline.org.pl (www.helpline.org.pl, helpline@helpline.org.pl, tel. 0 800 100 100).

Na podstawie artykułu znajdującego się na stronie: www.helpline.org.pl